Καλωσορίζουμε τον Φεβρουάριο, τον δεύτερο μήνα του έτους και τελευταίο μήνα του χειμώνα με φρούτα και λαχανικά που μας γεμίζουν χρώματα κι αρώματα.
Ο Φεβρουάριος φιλοξενεί στις 29 φέτος μέρες του τα αγαπημένα μας εσπεριδοειδή, με τα φανταχτερά τους χρώματα. Μανταρίνια, πορτοκάλια, γκρέιπφρουτ, κατακόκκινα μήλα για λαχταριστές, μυρωδάτες μηλόπιτες και φρέσκα, μυρωδάτα λεμόνια, με κίτρινο χρώμα που λάμπει ανάμεσα στις πράσινες φυλλωσιές της λεμονιάς. Αυτές τις εικόνες μας χαρίζει ο Φεβρουάριος, λίγο πριν μας αποχαιρετίσει ο χειμώνας.
Αυτή την εποχή, η Κύπρος έχει το άρωμα και το χρώμα των εσπεριδοειδών. Η φρουταρία των Lidl Κύπρου ντύνεται στις αποχρώσεις του κίτρινου και του πορτοκαλί, και γεμίζει μυρωδιές από τα ξινά που καταφθάνουν φρέσκα, τροφαντά και δροσερά κάθε μέρα.
Αυτή την περίοδο, όμως, έχω ιδιαίτερη αδυναμία στα ζουμερά πορτοκάλια και μανταρίνια, που αποτελούν δύο φρούτα που αρκετές φορές υποτιμούμε εξαιτίας της εκτενούς καλλιέργειάς τους στη χώρα μας. Αποτελούν πλούσιες πηγές βιταμίνης C και όχι μόνο, ενώ μας δίνουν εξαιρετικές ιδέες στην κουζίνα. Αν η ζωή, λέει, η παροιμία σου δώσει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα και στην περίοδο αυτή που μας δίνει και πορτοκάλια, κάνουμε πορτοκαλόπιτες, αμυγδαλωτά, μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού. Κι ύστερα με το ξύσμα από τα μανταρίνια αρωματίζουμε τη ζάχαρη, για να γλυκάνουμε στη συνέχεια το τσάι μας και να μοσχοβολήσει. Κρατάμε λεπτοκομμένα μπαστουνάκια από τη φλούδα τους και τα καραμελώνουμε. Τα μισά τα βουτάμε στη σοκολάτα και με τους χυμούς κάνουμε ένα σορμπέ μανταρίνι κι άλλο ένα με λεμόνι. Γιατί όχι;
Πάντοτε γεμίζω την γυάλινη φρουτιέρα της μάνας μου, στην κουζίνα του σπιτιού μου με λεμόνια. Δεν αντέχω να μην έχω λεμόνια στο σπίτι, γι’ αυτό πάντα θα γεμίσω δύο τσάντες από τα Lidl. Τώρα το παθαίνω και με τα πορτοκάλια. Θέλω να τα βλέπω, να τα μυρίζομαι και να τα τρυπάω το βράδυ με γαρύφαλλο, να γεμίζουν το σπίτι με τα αρώματά τους.
Η ονομασία των εσπεριδοειδών προέρχεται από την ελληνική μυθολογία και τους δώδεκα άθλους του Ηρακλή, για την ακρίβεια από τον κήπο των Εσπερίδων, από όπου προέρχονταν τα χρυσά μήλα. Ήταν τα γαμήλια δώρα της Γαίας στην Ήρα και δεν ήταν συνηθισμένα φρούτα, αφού όποιος τα έτρωγε γινόταν αθάνατος. Αυτός ήταν ο έβδομος άθλος του Ηρακλή, ο οποίος θα έπρεπε να τα κλέψει. Το εν λόγω θέμα έδωσε έμπνευση, ανά τους αιώνες, σε πάρα πολλά έργα τέχνης.
Επίσης, οι Εσπερίδες ήταν οι κόρες της εσπέρας, που στα νέα ελληνικά μεταφράζεται ως «το δυτικό μέρος του κόσμου». Από τη Δύση ήρθαν στην Ευρώπη τα πρώτα γλυκά πορτοκάλια. Τον δέκατο αιώνα τα έφερε από την Ινδία στην Πορτογαλία ο Vasco da Gama. Μια άλλη εκδοχή λέει πως τα έφερε από την Κίνα. Η ελληνική λέξη πορτοκάλι υποδηλώνει την πορτογαλική προέλευση του φρούτου.
Τα εσπεριδοειδή εμφανίζονται στην αγορά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ωστόσο η καλύτερη εποχή για να τα γευτούμε είναι μεταξύ Νοέμβρη και Φλεβάρη.
Στην Κύπρο, η Αμμόχωστος και η Μόρφου ήταν φημισμένες για τους πορτοκαλαιώνες τους, που όταν άνθιζαν μύριζε ολόκληρη η πόλη. Σήμερα, το χωριό Διερώνα της επαρχίας Λεμεσού φημίζεται για τα νόστιμα μανταρίνια και την παραγωγή τους κι έτσι κάθε Μάρτιο πραγματοποιεί το Φεστιβάλ Μανταρινιού.
Προσωπικά, σκέφτομαι τους πορτοκαλαιώνες της Αμμοχώστου και το θρυλικό της φεστιβάλ που μου περιέγραφε ο πατέρας μου. Κόβω στα δύο ένα πορτοκάλι, παίρνω λίγη από την φλούδα του και στύβω τη γεμάτη αρωματικά έλαια φλούδα του πάνω από το φλιτζάνι με το τσάι μου. Τι κι αν τα εσπεριδοειδή δεν κατάγονται από τη Μεσόγειο και την Κύπρο, για μένα αυτά τα αρώματα από τις φλούδες τους και η γεύση από τους χυμούς τους είναι καθόλα κυπριακές και μαμαδίστικες. Οι γεύσεις από το σπιτικό κέικ με κανέλα και πορτοκάλι, το παγωτό λεμόνι τα καλοκαίρια, τα καραμελωμένα πορτοκάλια τα Χριστούγεννα, τα γλυκά του κουταλιού από τις φλούδες τους. Όλα αυτά για μένα είναι Κύπρος και έχουν αρώματα εσπεριδοειδών.
